Çimento uygulamaları, inşaat sektörünün temel faaliyetlerinden biri olsa da yanlış kullanım, ekipman eksikliği veya güvenlik kurallarına uyulmaması ciddi iş kazalarına yol açabilir. Özellikle sahada çalışan işçilerin maruz kaldığı toz, kimyasal reaksiyonlar, ağır ekipmanlar ve sıcaklık farklılıkları riskleri artırır. Bu nedenle çimento ile çalışırken hem doğru yöntemlerin uygulanması hem de uygun koruyucu ekipmanların kullanılması iş güvenliği için vazgeçilmezdir. Ayrıca kullanılan çimento ürünlerinin kalitesi ve saklama koşulları da güvenliği doğrudan etkiler.

1. Kişisel koruyucu ekipman (KKE) kullanımını zorunlu hale getirmek

Çimento uygulamalarında çalışanların mutlaka eldiven, gözlük, çelik burunlu ayakkabı, toz maskesi ve uzun kollu giysi kullanması gerekir. Çimento tozu cilt tahrişine veya solunum problemlerine neden olabilir. Doğru KKE kullanımı kazaları büyük ölçüde azaltır.

2. Çimento tozuna karşı solunum koruması sağlamak

Çimento tozu, yoğun şekilde solunduğunda akciğerlerde birikerek sağlık sorunlarına yol açabilir. Toz maskesi veya P2/P3 sınıfı profesyonel solunum cihazları kullanılmalıdır. Ayrıca karışım sırasında toz oluşumunu azaltmak için yavaş döküm tercih edilmelidir.

3. Göz ve cilt temasını önlemek

Çimento alkali yapısı nedeniyle ciltte yanma ve tahrişe yol açabilir. Sıçrama riskine karşı gözlük ve yüz koruyucu kullanılmalıdır. Cilde temas eden çimento hemen yıkanmalı, temas devam ederse tıbbi yardım alınmalıdır.

4. Çimento torbalarının güvenli taşınması

Çimento torbaları ağırdır ve yanlış taşıma yöntemleri bel, sırt veya omuz yaralanmalarına neden olabilir. Torbalar kaldırılırken dizlerden güç alınmalı, ani dönme hareketlerinden kaçınılmalıdır. Gerektiğinde taşıma arabaları ve forklift kullanılmalıdır.

5. Karışım makinelerinin güvenli kullanımı

Betoniyer ve mikser gibi makinelerle çalışırken dönen parçalara elle müdahale edilmemelidir. Makine temizliği yalnızca stop konumunda yapılmalı ve güç kaynağı kesilmelidir. Koruyucu kapakları çıkarılmış makineler kesinlikle kullanılmamalıdır.

6. Kayma ve düşme risklerini azaltmak

Islak çimento zeminde kaygan bir tabaka oluşturabilir. Çalışma alanı düzenli olarak temizlenmeli, dökülmeler hemen giderilmelidir. İşçilerin kaymaz tabanlı ayakkabı giymesi bu tür kazaları azaltır.

7. Çevre sıcaklığına göre çalışma planlaması

Aşırı sıcak veya soğuk hava, çimentonun davranışını değiştirerek iş güvenliği riskleri oluşturur. Sıcak havada hızlı priz nedeniyle zaman baskısı oluşabilir; soğuk havada kaygan zemin oluşabilir. Uygun katkılar ve koruma önlemleri ile çalışma ortamı güvenli hale getirilebilir.

8. Elektrikli ekipmanlarda toz önlemleri almak

Çimento tozu elektrikli aletlerin içine girdiğinde kısa devre, kıvılcım ve yangın riski yaratabilir. Bu nedenle toza dayanıklı ekipman kullanılmalı ve düzenli bakım yapılmalıdır. Uzatma kabloları kuru alanlarda tutulmalıdır.

9. Depolama alanlarında güvenlik protokollerini uygulamak

Çimento depoları iyi havalandırılmalı, nem kontrolü yapılmalı ve torbalar güvenli şekilde istiflenmelidir. Dengesiz veya aşırı istifleme devrilmelere yol açabilir. Ayrıca depolama alanında sigara içmek kesinlikle yasaklanmalıdır.

10. Çimento kimyasallarına karşı uyarı işaretleri kullanmak

Çimento, alkali yapısı nedeniyle kimyasal yanıklara yol açabilir. Bu nedenle çalışma alanında uyarı tabelaları, güvenlik yönergeleri ve ilk yardım talimatları görünür şekilde yer almalıdır. Tüm personelin bu bilgilendirmeleri okumuş olması sağlanmalıdır.

11. İşçilere düzenli eğitim vermek

Doğru ekipman kullanımı, karışım oranları, döküm teknikleri ve riskli durumlarda yapılması gerekenler konusunda eğitim, iş güvenliğinin temel şartıdır. Eğitim almayan personel daha fazla hata ve kaza riski taşır.

12. Acil durum ve ilk yardım planı oluşturmak

Her şantiyede kolay erişilebilir ilk yardım ekipmanları bulunmalıdır. Çimento ile temas, göz yanması veya solunum problemi gibi durumlara karşı personelin nasıl müdahale edeceği belirlenmelidir. Acil çıkış yolları ve toplanma bölgeleri de net bir şekilde işaretlenmelidir.

Çimento uygulamalarında iş güvenliği, teknik önlemler ve bilinçli personel ile sağlanabilir. Kişisel koruyucu ekipman kullanımı, doğru depolama teknikleri ve ekipman güvenliği hem iş kazalarını azaltır hem de daha verimli ve sorunsuz bir çalışma ortamı oluşturur. Güvenlik bilincinin sürekli olarak yüksek tutulması, tüm şantiye süreçlerini daha güvenli ve sürdürülebilir hale getirir.